Đột quỵ xuất huyết não không được cấp cứu kịp thời có thể để lại di chứng nghiêm trọng đối với sức khỏe và khả năng vận động về sau. Trong bài viết sau đây, DR.LABO sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng và cách chẩn đoán bệnh lý này.
Mục lục nội dung
1. Các dạng đột quỵ xuất huyết não
Đột quỵ xuất huyết não là tình trạng một mạch máu trong não bị vỡ làm cho máu tràn vào các mô não xung quanh, gây tổn thương tế bào não. Bệnh lý này được phân thành 2 dạng:
– Xuất huyết nội sọ
Xuất huyết nội sọ xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ và có máu chảy vào não. Trong đó, xuất huyết dưới màng cứng là loại xuất huyết nội sọ phổ biến nhất, xảy ra khi mạch máu trong màng cứng bao bọc não và tủy sống bị vỡ.
– Xuất huyết dưới nhện
Xuất huyết dưới nhện là đột quỵ, xuất huyết não do mạch máu trong màng nhện bị vỡ làm tích tụ máu dưới màng nhện và gây chèn ép cho nhu mô não.
Mô phỏng tình trạng chảy máu trong đột quỵ xuất huyết não
2. Nhận diện triệu chứng đột quỵ xuất huyết não
2.1. Đau đầu dữ dội
Người bệnh thường trải qua một cơn đau đầu đột ngột và dữ dội như chưa bao giờ từng bị trước đó. Đau đầu có thể xuất hiện ở bất cứ vị trí nào với thì cường độ rất mạnh, có thể gây buồn nôn và nôn.
2.2. Buồn nôn và nôn
Buồn nôn và nôn mửa là những triệu chứng thường đi kèm với cơn đau đầu dữ dội. Tình trạng này là kết quả của tăng áp lực trong não, kích thích các trung tâm nôn ở thân não.
2.3. Một bên cơ thể vận động yếu hoặc liệt
Người bệnh bỗng nhiên cảm thấy yếu ớt khi vận động hoặc bị liệt một bên cơ thể, nhiều nhất là ở vùng mặt, cánh tay hoặc chân. Thường gặp nhất là tình trạng khó hoặc không thể nâng nổi một bên cánh tay hoặc chân, một bên mặt bị xệ xuống, một bên mắt nhắm không kín.
2.4. Mất thị lực
Người bị đột quỵ não cũng có thể bị giảm khả năng nhìn ở một hoặc cả hai mắt. Sự thay đổi thị lực có thể bắt đầu bằng tình trạng bỗng nhiên nhìn thấy mọi thứ mờ dần hoặc mất hẳn khả năng nhìn. Vấn đề về thị lực do đột quỵ xuất huyết não thường đi kèm với tình trạng chóng mặt, mất thăng bằng.
2.5. Khó nói hoặc khó hiểu lời nói của người khác
Người bị đột quỵ xuất huyết não thường nói không rõ lời, nói lắp bắp, không thể diễn đạt được những gì mình muốn nói. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể gặp khó khăn trong việc hiểu những lời nói của người khác, ngay cả với những câu từ đơn giản.
Dấu hiệu báo trước đột quỵ xuất huyết não
2.6. Mất thăng bằng hoặc khó phối hợp động tác
Do bị đột quỵ xuất huyết não nên người bệnh cũng khó có thể thực hiện các động tác phối hợp, khó giữ thăng bằng cơ thể, khó di chuyển. Triệu chứng này khiến cho người bệnh dễ bị té ngã và chấn thương.
2.7. Co giật
Nếu xuất huyết ảnh hưởng đến các khu vực kiểm soát hoạt động điện của não sẽ gây nên cơn co giật. Co giật có thể xuất hiện dưới dạng các cơn rung động không kiểm soát được của cơ thể hoặc chỉ ảnh hưởng đến một phần nào đó như cánh tay hoặc chân.
2.8. Thay đổi ý thức hoặc hành vi
Người bị đột quỵ xuất huyết não có thể bị thay đổi về ý thức hoặc hành vi, như trở nên mơ hồ, lẫn lộn hoặc mất nhận thức. Sự thay đổi này thường thể hiện dưới dạng mất định hướng về thời gian, địa điểm hoặc người xung quanh, có hành vi không bình thường.
2.9. Dị cảm
Có thể gặp các bất thường về xúc giác như: tê hoặc ngứa ran, thường ở một bên của cơ thể cũng rất dễ cảnh báo đột quỵ xuất huyết não. Hiện tượng này có thể xuất hiện đột ngột và thường kèm theo cảm giác yếu hoặc liệt vùng cơ thể bị tê, ngứa.
2.10. Khó thở, khó nuốt
Khi vùng điều khiển chức năng nuốt của não bộ và chức năng hô hấp bị ảnh hưởng do tình trạng xuất huyết, người bệnh sẽ bị khó thở và khó nuốt. Đây cũng là lý do khiến cho người bệnh dễ bị hít phải thức ăn vào phổi.
3. Phương pháp chẩn đoán đột quỵ xuất huyết não
Hình ảnh từ chụp CT hoặc MRI có thể giúp bác sĩ nhận diện chính xác đột quỵ xuất huyết não
Để xác định tình trạng bệnh, mức độ tổn thương và vị trí xuất huyết, quy trình chẩn đoán đột quỵ xuất huyết não thường trải qua nhiều bước khác nhau:
– Chụp CT-Scanner và chụp MRI
Chụp CT và MRI cho thấy các góc nhìn khác nhau của tổn thương não do xuất huyết, tùy từng trường hợp bác sĩ sẽ chỉ định thêm MRI để đánh giá. Đây cũng là những phương pháp chẩn đoán hình ảnh có độ nhạy cao đối với khả năng phát hiện các tổn thương não nhỏ và khu vực bị ảnh hưởng bởi thiếu máu cục bộ.
– Chụp mạch não
Phương pháp này giúp bác sĩ có thông tin để đánh giá tình trạng mạch máu não, phát hiện dị dạng mạch máu, phình động mạch là nguyên nhân gây xuất huyết. Nhờ đó, bác sĩ sẽ có căn cứ để đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả nhất.
– Siêu âm Doppler
Siêu âm Doppler được bác sĩ chỉ định nhằm mục đích kiểm tra lưu lượng máu trong các động mạch cảnh ở cổ. Đây là vị trí có thể xuất hiện mảng bám gây hẹp động mạch.
– Điện não đồ
Điện não đồ có tác dụng đánh giá hoạt động điện của não, nhất là khi nghi ngờ có co giật. Những thông tin ghi nhận được từ quá trình chẩn đoán cận lâm sàng này giúp bác sĩ phát hiện bất thường hoạt động điện não, chẩn đoán bất thường chức năng não và co giật.
– Xét nghiệm máu
Đánh giá tình trạng đông máu, các bệnh lý khác có thể là nguyên nhân của xuất huyết.
Đột quỵ xuất huyết não cần được can thiệp kịp thời để giảm thiểu những tổn thương ảnh hưởng đến chức năng sống và nguy cơ tử vong. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là yếu tố then chốt trong việc cải thiện cơ hội phục hồi và chất lượng cuộc sống cho người bệnh.