Mục lục nội dung
1. Nguyên nhân của tiền sản giật
Ở phụ nữ bị tiền sản giật, những mạch máu này không phát triển bình thường hoặc hoạt động không đúng. Các mạch máu này hẹp hơn các mạch máu bình thường và có các phản ứng khác nhau với tín hiệu nội tiết tố dẫn đến hạn chế lượng máu chảy qua.
Nguyên nhân của sự phát triển bất thường này bao gồm:
- Lưu lượng máu đến tử cung không đủ.
- Tổn thương mạch máu.
- Các bệnh về hệ thống miễn dịch.
- Do gen.
Tăng huyết áp trong thai kỳ gồm các thể lâm sàng sau:
- Tăng huyết áp mạn tính (Pre-existing hypertension): Xuất hiện trước thai kỳ hoặc tuần 20 của thai kỳ. Tình trạng này thường kéo dài hơn 42 ngày sau sanh và có thể liên quan với tiểu đạm.
- Tăng huyết áp thai kỳ (Gestational hypertension): Xuất hiện sau tuần 20 của thai kỳ và thường hồi phục trong vòng 42 ngày sau sinh.
- Tiền sản giật (Pre-eclampsia): Tăng huyết áp do thai với tiểu đạm ý nghĩa [> 0,3 g/24 giờ hoặc tỉ số albumin: creatinin niệu (ACR) ≥ 30 mg/mmol]. Thể lâm sàng này xuất hiện thường xuyên hơn trong lần mang thai đầu tiên, trường hợp đa thai, thai trứng, hội chứng kháng phospholipid hoặc tăng huyết áp mạn tính, bệnh thận hoặc đái tháo đường. Tiền sản giật thường liên quan tới chậm phát triển thai do suy nhau và là nguyên nhân thường gặp của sinh non. Vì tiểu đạm có thể là biểu hiện muộn nên bác sĩ cần nghi ngờ tiền sản giật khi mới có hiện tượng tăng huyết áp đi kèm đau đầu, rối loạn thị giác, đau bụng hoặc bất thường trong các xét nghiệm, đặc biệt là tiểu cầu thấp và/hoặc bất thường chức năng gan.
- Tăng huyết áp mạn tính cộng với tăng huyết áp thai kỳ kèm tiểu đạm.
- Tăng huyết áp không phân loại được trước sinh (Antenatally unclassifiable hypertension): thuật ngữ này được sử dụng khi huyết áp được đo lần đầu sau tuần 20 của thai kỳ và tăng huyết áp được chẩn đoán xác định; bệnh nhân cần được đánh giá lại sau 42 ngày hậu sản.
2. Yếu tố nguy cơ mắc tiền sản giật
- Tiền sử tiền sản giật: Tiền sử cá nhân hoặc gia đình có người đã từng mắc tiền sản giật làm tăng nguy cơ đáng kể sản phụ mắc tiền sản giật.
- Tăng huyết áp mãn tính: Nếu sản phụ đã bị tăng huyết áp mãn tính thì có nguy cơ mắc tiền sản giật cao hơn so với các sản phụ có huyết áp bình thường.
- Mang thai lần đầu: Nguy cơ phát triển tiền sản giật cao nhất trong lần mang thai đầu tiên.
- Có con với chồng thứ hai trở lên: Mỗi lần mang thai với người chồng mới làm tăng nguy cơ tiền sản giật nhiều hơn so với lần mang thai thứ hai hoặc thứ ba cùng với người chồng đầu tiên.
- Tuổi: Nguy cơ tiền sản giật cao hơn đối với trẻ vị thành niên mang thai và phụ nữ mang thai trên 40 tuổi.
- Dân tộc: Phụ nữ da đen có nguy cơ mắc tiền sản giật cao hơn phụ nữ ở các chủng tộc khác.
- Béo phì: Nguy cơ tiền sản giật cao hơn nếu sản phụ bị béo phì.
- Đa thai: Tiền sản giật phổ biến hơn ở những phụ nữ mang song thai, sinh ba…
- Khoảng cách giữa các lần mang thai: Có con cách nhau dưới hai năm hoặc trên 10 năm dẫn đến nguy cơ tiền sản giật cao.
- Bệnh sử: Có một số bệnh trước khi mang thai như tăng huyết áp mãn tính, đau nửa đầu, tiểu đường tuýp I hoặc tiểu đường tuýp II, bệnh thận, có xu hướng phát triển cục máu đông hoặc lupus ban đỏ… đều làm tăng nguy cơ tiền sản giật.
- Thụ tinh trong ống nghiệm: Nguy cơ tiền sản giật của sản phụ tăng lên nếu em bé được thụ thai bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm.
3. Dấu hiệu tiền sản giật là gì?
Các dấu hiệu và triệu chứng khác của tiền sản giật có thể bao gồm:
- Protein dư thừa trong nước tiểu của sản phụ (protein niệu) hoặc các dấu hiệu của các vấn đề về thận.
- Nhức đầu dữ dội.
- Thay đổi về thị lực, bao gồm mất thị lực tạm thời, mờ mắt hoặc nhạy cảm với ánh sáng.
- Đau bụng trên, thường là dưới xương sườn ở bên phải.
- Buồn nôn hoặc nôn.
- Lượng nước tiểu giảm.
- Giảm mức độ tiểu cầu trong má.
- Chức năng gan suy giảm.
- Khó thở
- Tăng cân đột ngột và phù, đặc biệt là ở mặt và tay. Nhưng những điều này cũng xảy ra ở nhiều trường hợp mang thai bình thường, vì vậy các triệu chứng này không được coi là dấu hiệu đáng tin cậy của tiền sản giật.
4. Biến chứng của tiền sản giật
Hạn chế tăng trưởng của thai nhi
Tiền sản giật ảnh hưởng đến các động mạch mang máu đến nhau thai. Nếu nhau thai không nhận đủ máu, bào thai có thể không nhận đủ máu, oxy và chất dinh dưỡng. Điều này có thể dẫn đến tăng trưởng chậm được gọi là hạn chế tăng trưởng của thai nhi, nhẹ cân hoặc sinh non.
Sinh non
Nếu sản phụ bị tiền sản giật với các triệu chứng nghiêm trọng, sản phụ có thể cần được sinh sớm, để cứu mạng của sản phụ và em bé. Sinh non có thể dẫn đến hô hấp và các vấn đề khác cho em bé.
Nhau thai bong non
Tiền sản giật làm tăng nguy cơ bị vỡ nhau thai, nhau thai tách ra khỏi thành trong của tử cung trước khi sinh. Trong trường hợp diễn ra đột ngột và nghiêm trọng có thể gây chảy máu nặng, đe dọa tính mạng cho cả sản phụ và em bé.
Hội chứng HELLP
HELLP là một biến chứng sản khoa có thể đe dọa đến tính mạng sản phụ, thường được xem là một biến thể của tình trạng tiền sản giật. Cả hai bệnh lý này thường xảy ra trong giai đoạn cuối của thai kỳ, hoặc đôi lúc sau sinh.
Sản giật
Khi tiền sản giật không được kiểm soát, thì sản giật bao gồm tiền sản giật cộng với cơn co giật sẽ có thể xảy ra. Rất khó để dự đoán sản phụ nào sẽ bị tiền sản giật đủ nghiêm trọng dẫn đến sản giật. Thông thường, không có triệu chứng hoặc dấu hiệu cảnh báo để dự đoán sản giật.
Do sản giật có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho cả mẹ và bé, nên việc sinh theo chỉ định của bác sĩ sẽ được thực hiện bất kể thai được bao nhiêu tháng.
Tổn thương cơ quan khác
Tiền sản giật có thể dẫn đến tổn thương thận, gan, phổi, tim hoặc mắt và có thể gây đột quỵ, chấn thương não khác. Số lượng tổn thương các cơ quan khác phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tiền sản giật.
Bệnh tim mạch
Tiền sản giật có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và mạch máu trong tương lai. Nguy cơ thậm chí còn lớn hơn nếu sản phụ bị tiền sản giật nhiều lần hoặc sinh non.
Để giảm thiểu rủi ro này, sau khi sinh, sản phụ hãy cố gắng duy trì cân nặng lý tưởng, ăn nhiều loại trái cây và rau quả, tập thể dục thường xuyên và không hút thuốc.
Tiền sản giật là một trong những biến chứng của thai kỳ đặc trưng bởi huyết áp cao và có dấu hiệu tổn thương hệ thống cơ quan khác, thường là gan và thận. Việc khám thai định kỳ là vô cùng quan trọng để phát hiện các dấu hiệu của tiền sản giật, bởi nếu chỉ theo dõi bằng cảm quan thông thường, rất dễ nhầm lẫn tiền sản giật với các biểu hiện thông thường khi mang thai.
Để được biết thêm thông tin bổ ích hãy liên hệ với Trung tâm xét nghiệm Y khoa Dr.Labo.
Dr.Labo là Trung tâm chuyên cung cấp dịch vụ xét nghiệm máu tận nơi, có hơn 12 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Xét nghiệm. Chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cơ thể mình. Bạn chỉ cần gọi điện đặt hẹn lấy máu xét nghiệm tận nơi qua số điện thoại: 083.7755.383 hoặc 024.73.088.288.
Dịch vụ xét nghiệm tận nơi giúp bạn tiết kiệm thời gian, công sức, tiền bạc, xoá tan những lo lắng, hoang mang không cần thiết, làm cho cuộc sống chất lượng hơn.