7 Tháng Ba, 2021
Test lẩy da được thực hiện như thế nào ?
- Nhỏ một giọt dung dịch thuốc hoặc dị nguyên với nồng độ phù hợp lên mặt da, thường ở mặt trước trong cẳng tay có thể vùng da ở lưng.
- Nhỏ một giọt dung dịch NaCl 0,9% cách đó 3 – 4 cm để làm chứng âm.
- Nhỏ dung dịch histamin làm chứng dương (nồng độ 0,1 mg/mL với histamin base, 0,275 mg/mL nếu là histamin phosphate hoặc 1mg/mL nếu là histamin dihydrochloride).
- Dùng kim lẩy châm qua các giọt dị nguyên, chứng âm và chứng dương (mỗi giọt dùng kim riêng). Sau 15- 20 phút đọc và đánh giá kết quả.
- Dương tính khi đường kính sẩn ≥ 3 mm so với chứng âm.
- Trước khi làm test cần chuẩn bị sẵn sàng các dụng cụ cấp cứu sốc phản vệ.
Đọc và đánh giá kết quả test lẩy da (prick test)
Mức độ | Ký hiệu | Biểu hiện |
Âm tính | – | Giống như chứng âm tính |
Nghi ngờ | +/- | Ban sẩn đường kính < 3 mm |
Dương tính nhẹ | + | Đường kính ban sẩn 3-5 mm, ngứa, xung huyết |
Dương tính vừa | ++ | Đường kính ban sẩn 6-8 mm, ngứa, xung huyết |
Dương tính mạnh | +++ | Đường kính ban sẩn 9-12 mm, ngứa, chân giả |
Dương tính rất mạnh | ++++ | Đường kính trên 12 mm, ngứa nhiều, nhiều chân giả |
2. Không nên thử test lẩy da khi nào?
- Đang bị bệnh lý dị ứng cấp tính (viêm mũi, mày đay, chàm nặng, phù Quincke, ban đỏ, hồng ban đa dạng…).
- Phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ hơn 6 tháng tuổi.
- Bệnh lao, thấp khớp đang tiến triển.
- Người bệnh tâm thần ở thời kỳ kịch phát.
- Hen không kiểm soát
- Bệnh nhân đang bị tổn thương ở vùng da dự định thực hiện test
- Các bệnh lý cấp tính khác như nhồi máu cơ tim,…
- Đang sử dụng thuốc kháng histamin, thuốc corticoid,…
3. Những yếu tố ảnh hưởng đến tính chính xác của test lẩy da
- Chất lượng của dị nguyên như thời hạn, kỹ thuật bào chế và cách bảo quản
- Vị trí thực hiện test (mặt trước trong cẳng tay, đùi hay lưng…)
- Kỹ thuật thực hiện ví dụ như không gây chảy máu, lẩy một lần hay nhiều lần….
- Tuổi của bệnh nhân được làm test (người cao tuổi đáp ứng bị giảm, trẻ 3 tuổi thường có 2 trường hợp có thể xảy ra: Hoặc trơ hoặc phản ứng quá mức với dị nguyên)
- Một số thuốc làm ảnh hưởng đến độ chính xác của test lẩy da gồm các thuốc kháng histamin, corticoid toàn thân, thuốc chống trầm cảm 3 vòng. Do đó, các thuốc kháng histamin nên dừng 48 – 72 giờ trước khi thử test, ngưng corticoid toàn thân 3-5 ngày trước khi làm test và phải ngưng các thuốc chống trầm cảm ba vòng từ 3 đến 10 ngày